Lastiklerdeki Rakam, Harf ve İşaretlerin Anlamı Nedir?

mediter · 07.06.14, 17:21

Taşıt lastiklerinin üzerinde (yanaklarında) bulunan yazı ve rakamlar hepimizin dikkatini çekmiştir.
Lastiğin ilk üretilmeye başlandığı yıllarda bu yazılar (genellikle) üretici firmayı belirtmek amacını taşıyordu, ama zaman ilerledikçe, tüketiciye alacağı lastiği tanıtma ve kullanma bilgileri de eklenmeye başlandı.
Hiç şüphesiz ki, lastiğin markasının yanında, lastiğin özelliklerini bilmek de tüketiciye büyük kolaylıklar sağlayacaktır.
Aşağıda lastik üzerindeki bilgilerden bazılarının açıklamalarını bulacaksınız.

1-LASTİĞİN UYGUN OLDUĞU YOL
2-LASTİĞİN UYGUN OLDUĞU TAŞIT CİNSİ
3-LASTİK TABAN GENİŞLİĞİ
4-LASTİK YANAK GENİŞLİĞİ
5-LASTİK CİNSİ
6- LASTİK JANT GENİŞLİĞİ
7- LASTİK BAŞINA TAŞIYABİLECEĞİ MAKSİMUM YÜK MİKTARI
8- MAKSİMUM YÜKLE YAPILABİLECEK AZAMİ HIZ BİLGİLERİ

1-LASTİĞİN UYGUN OLDUĞU YOL

Lastikler kullanılacak yol ve iklim şartlarına uygun diş aralıklarında, yumuşaklık veya sertliklerde üretilir.
Lastiği uygun olduğu yol koşulları lastik üzerinde belirtilir.
Kış lastiklerinin üzerinde

sembolü bulunur.
Yaz lastikleri üzerinde sembol bulunmazken, 4 mevsim kullanılabilecek lastikler üzerinde MS sembolü bulunur.

2-LASTİĞİN UYGUN OLDUĞU TAŞIT CİNSİ

Lastikler, yolcu ve yük taşımaya uygun olarak farklı türlerde üretilirler. Yolcu lastikleri (sarsıntıyı emmesi için) daha yumuşak üretilirken, yük lastiklerinde dayanıklılık göz önüne alınarak üretilir.
P: Passenger = Yolcu (Lastiğin binek araçlar için üretildiğini simgeler)
LT: Light Truck =Hafif Araç (Kamyonet için üretildiğini simgeler)

3-LASTİK TABAN GENİŞLİĞİ

Lastiğin yola temas eden bölümüdür. Taşıtın cinsine, kullanılacağı amaca ve yola göre farklı genişliklerde üretilir.

4-LASTİK YANAK GENİŞLİĞİ (YÜKSEKLİĞİ)

Lastiğin yere basan tabanından, Jant kenarına kadar olan genişliğidir.
Lastiklerde; Lastik taban genişliği milimetre olarak verilir ve yanak genişliğinin , lastik taban genişliğinin yüzde kaçı olduğu yanında belirlilir.

ÖRNEK
175 / 65 bir lastiği ele alalım.
Taban genişliği 175 mm’miş,
yanak yüksekliği; Taban genişliğinin %65’i kadarmış.
175:100 x 65 = 113.75 mm Yanak Genişliği (Yüksekliği) olduğunu buluruz.

5-LASTİK CİNSİ

Lastikler üretim aşamasında farklı teknklerle üretilirler.
Lastiklerin içerisinde telden veya liflerden oluşmuş dokuma katları vardır. Bu katların dokunma şekillerine ve birbirleriyle kesişme açılarına göre farklı özelliklereve isimlere sahip olurlar.

Lastikleri başlıca üç gruba ayırabiliriz.

a)İç lastikli çapraz lastik:

Lastik iskeleti bir çok dokuma katlarından oluşur, katlardaki "kord" iplikçikleri birbirlerinin üzerinden çaprazlamasına geçer.

İplikçiklerin birbirlerini kesme açıları:
Normal lastiklerde: 35º ile 38º arası
Spor Tipi Lastiklerde: 30º ile 34º arasıdır.

Çapraz dokuma katlarından oluşan lastiklerde darbe yutma özelliği yüksektir. Ucuzdur ama yuvarlanma direnci yüksektir, daha az zemin tutunması (fren mesafesi uzundur) sağlar.
Bu tür lastiklerde, dış lastiğin içinde (balon misali şişebilen) şambrel ismi verilen ikinci bir iç lastik vardır.

Ölçü tanımında (şambrelli) lastik;
"-" işareti veya "D" harfi ile belirtilir.

b)İç lastiksiz radyal lastik:

Bu lastik tipinde de, lastik iskeleti bir çok dokuma katlarından oluşur. Fakat iplikçikler çapraz değil, enine döşenmiştir ve Jant oturma çemberleri arasına girerler.
Radyal lastikler uzun ömürlü dayanıklı lastiklerdir.
Daha az yuvarlanma direncine sahiptir (daha az yakıt kullandırır),
daha iyi zemin tutunması sağlar (fren mesafesi kısadır) ama daha az darbe yutma özelliği vardır.
Ölçü tanımında "R" harfi ile beliritilir.

c) Tubeless ve Tube-Type Lastikler :

Araçlarda yükü karşılayan (taşıyan) lastik ile jant arasında kalan boşlukta sıkıştırılan ‘’hava’’ dır. Lastikler sadece bu havanın sıkıştırıldığı kılıf (balon) görevi görürler.
Bu havanın sıdırılmadan tutulabilmesi için ya dış lastiğin içine (balon benzeri) ikinci bir iç lastik (şambrel) konulur,

Veya, iç lastik konulmaz ve dış lastik ile jantın birleşme kısımlarına (hava sızmasını engelleyen) liner tabaka uygulanır ve böyle dış lastiğin havayı tutması (bir nevi iç lastik görevi görmesi de sağlanır.)

İç lastikli kullanılan dış lastiklere: Tube-type,
iç lastiksiz kullanılan dış lastiklere: Tubeless (halk arasında dublex) lastik denir.
Tubeless lastikler, çivi batmalarında kolayca hava sızdırmadıkları için, yolda kalmalara karşı daha kullanışlıdır.

6- LASTİK JANT GENİŞLİĞİ (ÇAPI)

Lastik jant çapı , lastik üzerinde inç olarak gösterilir.
1 İnç = 2.54 cm’dir.
Yukarıdaki örneğimizde, jant genişliği 14 (inç) olarak belirtildiğine göre, Jant genişliğini (cm) cinsinden bulabilmek için:
14 x 2.54 = 35.56 cm’dir (Jantçapı)

7- LASTİK BAŞINA TAŞIYABİLECEĞİ MAKSİMUM YÜK MİKTARI

Sayılarla simgelenen hız değerleri, normal şartlarda, uygun basınçta şişirilmiş bir lastiğin, çok uzun sürelerde ve yüksek hızda olmamak şartıyla, ne kadarlık bir yüke dayanıklı olduğunu gösterir.

Yukarıdaki lastik örneğimizde yük değeri: 82 olarak verilmiştir.
82 sayısı: 475 Kg’lık bir yükü temsil eder.

Bir lastik 475 Kg taşırsa 4 lastikli bir taşıtın taşıyacağı maksimum yükü bulmak için:
4 x 475= 1900 Kg’dir

Unutulmamalıdır ki;
Hız yükseldikçe ve süre artıkça lastik ısısı daha fazla yükselir.
Bu nedenle yukarıda verilen yük tablosundaki değerler, normal şartlar, normal yük ve normal süreler için verilmiş maksimum değerlerdir.
Bu değerler normal koşullar altında geçerlidir, aşılmamalı, zorlanmamalıdır.

8- LASTİĞE GÖRE MAKSİMUM HIZ

Harflerle simgelenen bu hız değerleri, normal şartlarda, uygun basınçta şişirilmiş bir lastiğin, çok uzun sürelerde ve yükte olmamak şartıyla, ne kadarlık bir hıza dayanıklı olduğunu gösterir.

Yukarıdaki örneğimizde hız simgesi : ‘’T’’ olarak verilmiştir.
‘’T’’ simgesi : saatte (maksimum) 190 km’lik bir hızı temsil eder.

Unutulmamalıdır ki;
Yük artıp, hız yükseldikçe ve süre artıkça lastik ısısı daha fazla yükselir.
Bu nedenle yukarıda verilen hız tablosundaki değerler, normal şartlar, normal yük ve normal süreler için verilmiş maksimum değerlerdir.
Bu yük-hız ve süre değerleri normal koşullar altında geçerlidir, aşılmamalı, zorlanmamalıdır.

Mediter

Konu mediter tarafından (08.06.14 Saat 09:48 ) değiştirilmiştir.

mediter · 07.06.14, 17:33

DOT VE LASTİĞİN ÜRETİM TARİHİ

Lastikler üzerinde ‘’DOT’’ sözcüğü bulunur.

Bu sözcüğün lastikte bulunması lastiğin, ABD Ulaştırma Departmanı (D.O.T.) tarafından belirlenen tüm geçerli güvenlik standartlarına uygun olarak üretildiğini belirtir.

‘’DOT’ sözcüğünden sonra on iki harf ve rakama kadar çıkabilen, lastiğin üretimi ve serisi ile ilgili (barkot özelliği taşıyan) işaretler bulunur.

Bu harf ve rakamların sonunda bulunan dört rakamın;
İlk ikisi: üretim haftasını, (39. Hafta)
Son ikisi ise: üretim yılını belirtir. (09=2009 yılı)

Depolama ve kullanım şartlarının değişken olması nedeniyle;
Lastiğin üretim tarihine bakarak, lastiğin ömrünün kaç yıl olacağını tahmin etmek zordur.
Fakat, Japan Automobile Tyre Manufactures Association = Japon Otomobil Lastiği Üreticileri Derneği (JATMA) :

"Binek ve hafif ticari araçlara yönelik kullanılmış veya kullanılmamış (yedek-stepne dahil) lastikler üretim tarihinden sonra on (10) yaşını doldurmuş ise, gözle görünür herhangi bir hasara veya şekil bozukluğuna sahip olmasa dahi ya da diş dibi derinliği kullanım için yeterli gözükse dahi yenileri ile değiştirilmelidir." Demektedir.

Kısaca ,bu açıklamaya dayanarak ‘’Hiç kullanılmayan bir lastiğin ömrü 10 yıldır’’ diyebiliriz.
Eğer böyleyse, taşıtımıza yeni alacağımız lastiğin de yeni (o yılın lastiği) olmasına dikkat etmek gerekir ki, bayi rafında veya depolarında kalmış, ömrü kısalmış lastikleri bize satmasın.

Mediter

mediter · 12.06.14, 16:19

LASTİKLERDE BULUNAN DİĞER BAZI SEMBOL VE İŞARETLER

(ECE) YA DA (E) KODU

Avrupa Ekonomik Komisyonu'nun kısaltılmışı anlamına gelir, Avrupa güvencesini simgeler.
Ayrıca, her ülkeye ayrı bir sayı (KOD) verildiği için, lastiğin hangi ülkede üretildiğini de gösterir.

ÜLKELERE GÖRE (E) SEMBOLLERİ

ÖRNEK (E) KODLARI

LASTİK DİŞ DERİNLİĞİ

Araçların, lastiklerdeki dişleri vasıtasıyla güvenli bir fren mesafesinde durabilmeleri , yağmur,kar ve çamurları dişler arasındaki boşluklardan tahliye edilebilmesi için belirli bir diş derinliğine ihtiyaç vardır.
Diş derinliği özel araçlarla ölçülebilmektedir.

Yapılan incelemeler sonunda, diş derinliğinin 3 mm'nin altına düşmesi durumunda tehlike sınırına ulaşılmaktadır.
Lastiklerdeki azami diş derinlik sınırı 1.6 mm'den aşağı asla düşmemelidir.
Araçların periyodik muayenelerinde 1.6 mm'nin altına düşmüş lastikler ağır kusurdan sayılır ve araç muayeneden geçemez.

Lastik üreticileri tarafından, sürücüyü uyarmak amaçıyla , lastiklerin sırtında (dişler arasında) lastik aşınma sınırını (1.6 mm) gösteren TWI (Sırt Aşınma Göstergesi’nin kısaltılmışı) konulmuştur.
TWI (aşınma) sembolleri, lastiğin 6 farklı yerinde bulunur ve aşınma sınırını gösterir.
Lastik dişleri bu seviyeye (1.6 mm) düşmüşse, mutlaka değiştirilmesi gereklidir.

TWI AŞINMA SEMBOLLERİNDEN ÖRNEKLER

LASTİKLERİN DÖNÜŞ YÖNÜ (ROTATİON) İŞARETİ

Bazı lastiklerin diş yapıları nedeniyle dönüş yönleri üzerlerine çizilmiş bir (ok) işareti ile belirtilmiştir.
Lastik Janta takılırken dönme yönü dikkate alınarak takılmalıdır.

LASTİK DÖNÜŞ YÖNÜ (ROTATİON) İŞARET ÖRNEKLERİ

LASTİKLERİN İÇE VEYA DIŞA GELECEK TARAFININ UYARISI

Lastikler üretilirken diş yapılarına göre:

1- Simetrik
2- Asimetrik (simetrik olmayan) şekillerde üretilir.

Simetrik lastikler araca takılırken, lastiğin takılış yönünün önemi yoktur. Çünkü lastiğin sırtındaki diş yapısı her iki tarafta da aynıdır.

Fakat yukarıdaki örnekte de görüleceği gibi;
Asimetrik lastiklerin sağ ve sol yanındaki diş yapıları farklıdır.
Asimetrik lastikler, en iyi ıslak ve kuru zemin performansını sağlayabilmek için özel üretilmiştir. Bu tip lastiklerde iç ve dış taraf farklı amaçlara hizmet eder;

Lastiklerin dışa gelen tarafında, büyük bloklar ve dar kanallara vardır. Bu yapısıyla kuru zemin performansını arttırır, dönüşlerde emniyet sağlar.
İçe gelen tarafta ise, daha küçük bloklar ve geniş kanallar vardır. Bu sayede ıslak/karlı zeminde su,kar ve çamur daha iyi tahliye edilir, yere tutunma artar.
Sırt merkezi, lastiğin düz gidişlerde optimum denge sağlar.
Bu nedenle asimetrik (simetrik olmayan) lastiklerde, lastiğin içe ve dışa gelecek yönü belirtilmiştir.

LASTİKLERİN DAYANABİLECEĞİ MAKSİMUM YÜK VE HAVA BASINCI UYARISI

Her lastiğin dayanabileceği maksimum yük (kg) ve hava basıncı lastik yanaklarında belirtilmiştir.

Mediter

Konu mediter tarafından (21.06.14 Saat 13:39 ) değiştirilmiştir.

07.06.14, 17:33	#2 (permalink)
mediter Acemi Tayfa Üyelik Tarihi: Jun 2011 Nereden: Yalıyarın dibinden... Mesaj Sayısı: 507 Konu Sayısı: 127 Rep Gücü: 688604 Rep Puanı: 68859334 Rep Derecesi :	Cevap: Lastiklerdeki Rakam, Harf ve İşaretlerin Anlamı Nedir? DOT VE LASTİĞİN ÜRETİM TARİHİ Lastikler üzerinde ‘’DOT’’ sözcüğü bulunur. Bu sözcüğün lastikte bulunması lastiğin, ABD Ulaştırma Departmanı (D.O.T.) tarafından belirlenen tüm geçerli güvenlik standartlarına uygun olarak üretildiğini belirtir. ‘’DOT’ sözcüğünden sonra on iki harf ve rakama kadar çıkabilen, lastiğin üretimi ve serisi ile ilgili (barkot özelliği taşıyan) işaretler bulunur. Bu harf ve rakamların sonunda bulunan dört rakamın; İlk ikisi: üretim haftasını, (39. Hafta) Son ikisi ise: üretim yılını belirtir. (09=2009 yılı) Depolama ve kullanım şartlarının değişken olması nedeniyle; Lastiğin üretim tarihine bakarak, lastiğin ömrünün kaç yıl olacağını tahmin etmek zordur. Fakat, Japan Automobile Tyre Manufactures Association = Japon Otomobil Lastiği Üreticileri Derneği (JATMA) : "Binek ve hafif ticari araçlara yönelik kullanılmış veya kullanılmamış (yedek-stepne dahil) lastikler üretim tarihinden sonra on (10) yaşını doldurmuş ise, gözle görünür herhangi bir hasara veya şekil bozukluğuna sahip olmasa dahi ya da diş dibi derinliği kullanım için yeterli gözükse dahi yenileri ile değiştirilmelidir." Demektedir. Kısaca ,bu açıklamaya dayanarak ‘’Hiç kullanılmayan bir lastiğin ömrü 10 yıldır’’ diyebiliriz. Eğer böyleyse, taşıtımıza yeni alacağımız lastiğin de yeni (o yılın lastiği) olmasına dikkat etmek gerekir ki, bayi rafında veya depolarında kalmış, ömrü kısalmış lastikleri bize satmasın. Mediter

12.06.14, 16:19	#3 (permalink)
mediter Acemi Tayfa Üyelik Tarihi: Jun 2011 Nereden: Yalıyarın dibinden... Mesaj Sayısı: 507 Konu Sayısı: 127 Rep Gücü: 688604 Rep Puanı: 68859334 Rep Derecesi :	Cevap: Lastiklerdeki Rakam, Harf ve İşaretlerin Anlamı Nedir? LASTİKLERDE BULUNAN DİĞER BAZI SEMBOL VE İŞARETLER (ECE) YA DA (E) KODU Avrupa Ekonomik Komisyonu'nun kısaltılmışı anlamına gelir, Avrupa güvencesini simgeler. Ayrıca, her ülkeye ayrı bir sayı (KOD) verildiği için, lastiğin hangi ülkede üretildiğini de gösterir. ÜLKELERE GÖRE (E) SEMBOLLERİ ÖRNEK (E) KODLARI LASTİK DİŞ DERİNLİĞİ Araçların, lastiklerdeki dişleri vasıtasıyla güvenli bir fren mesafesinde durabilmeleri , yağmur,kar ve çamurları dişler arasındaki boşluklardan tahliye edilebilmesi için belirli bir diş derinliğine ihtiyaç vardır. Diş derinliği özel araçlarla ölçülebilmektedir. Yapılan incelemeler sonunda, diş derinliğinin 3 mm'nin altına düşmesi durumunda tehlike sınırına ulaşılmaktadır. Lastiklerdeki azami diş derinlik sınırı 1.6 mm'den aşağı asla düşmemelidir. Araçların periyodik muayenelerinde 1.6 mm'nin altına düşmüş lastikler ağır kusurdan sayılır ve araç muayeneden geçemez. Lastik üreticileri tarafından, sürücüyü uyarmak amaçıyla , lastiklerin sırtında (dişler arasında) lastik aşınma sınırını (1.6 mm) gösteren TWI (Sırt Aşınma Göstergesi’nin kısaltılmışı) konulmuştur. TWI (aşınma) sembolleri, lastiğin 6 farklı yerinde bulunur ve aşınma sınırını gösterir. Lastik dişleri bu seviyeye (1.6 mm) düşmüşse, mutlaka değiştirilmesi gereklidir. TWI AŞINMA SEMBOLLERİNDEN ÖRNEKLER LASTİKLERİN DÖNÜŞ YÖNÜ (ROTATİON) İŞARETİ Bazı lastiklerin diş yapıları nedeniyle dönüş yönleri üzerlerine çizilmiş bir (ok) işareti ile belirtilmiştir. Lastik Janta takılırken dönme yönü dikkate alınarak takılmalıdır. LASTİK DÖNÜŞ YÖNÜ (ROTATİON) İŞARET ÖRNEKLERİ LASTİKLERİN İÇE VEYA DIŞA GELECEK TARAFININ UYARISI Lastikler üretilirken diş yapılarına göre: 1- Simetrik 2- Asimetrik (simetrik olmayan) şekillerde üretilir. Simetrik lastikler araca takılırken, lastiğin takılış yönünün önemi yoktur. Çünkü lastiğin sırtındaki diş yapısı her iki tarafta da aynıdır. Fakat yukarıdaki örnekte de görüleceği gibi; Asimetrik lastiklerin sağ ve sol yanındaki diş yapıları farklıdır. Asimetrik lastikler, en iyi ıslak ve kuru zemin performansını sağlayabilmek için özel üretilmiştir. Bu tip lastiklerde iç ve dış taraf farklı amaçlara hizmet eder; Lastiklerin dışa gelen tarafında, büyük bloklar ve dar kanallara vardır. Bu yapısıyla kuru zemin performansını arttırır, dönüşlerde emniyet sağlar. İçe gelen tarafta ise, daha küçük bloklar ve geniş kanallar vardır. Bu sayede ıslak/karlı zeminde su,kar ve çamur daha iyi tahliye edilir, yere tutunma artar. Sırt merkezi, lastiğin düz gidişlerde optimum denge sağlar. Bu nedenle asimetrik (simetrik olmayan) lastiklerde, lastiğin içe ve dışa gelecek yönü belirtilmiştir. LASTİKLERİN DAYANABİLECEĞİ MAKSİMUM YÜK VE HAVA BASINCI UYARISI Her lastiğin dayanabileceği maksimum yük (kg) ve hava basıncı lastik yanaklarında belirtilmiştir. Mediter Konu mediter tarafından (21.06.14 Saat 13:39 ) değiştirilmiştir.

Seçenekler
Yazdırılabilir şekli göster Sayfayı E-Mail olarak gönder
Stil
Normal Hybrid-Şeklinde gösterime geç Ağaç şeklinde gösterime geç

Benzer Konular
Konu	Konuyu Başlatan	Forum	Cevaplar	Son Mesaj
Bir Erkeğin, Kadını Alnından Öpmesinin Anlamı Sizce Nedir ?	Ahєпк~	Anketler	16	31.05.11 18:10
Üç Nokta [...] AnLamı Nedir BiLir Misiniz?	2 ekмek,1 мaLbora	Romantizm & Duygusal Yazılar	4	18.05.08 09:15
İskambil kağıtlarındaki şekillerin anlamı nedir?	NeoJima	Genel	2	01.06.07 12:35

Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir)